Στη Μαύρη θάλασσα μιλούν τα "ρωμαίικα"

Τα αρχαία ελληνικά εξακολουθούν να είναι μια ζωντανή γλώσσα αφού ομιλούνται από τα μέλη απομονωμένης κοινότητας στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας! Για την ακρίβεια χρησιμοποιούν μια διάλεκτο που, όπως ανακάλυψε Ελληνίδα ερευνήτρια από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, είναι εντυπωσιακά παρόμοια με τα αρχαία ελληνικά.





Η Ιωάννα Σιταρίδου, λέκτορας στη φιλολογία αρχαίων γλωσσών, εντόπισε μια κοινότητα 5.000 ανθρώπων που ζουν σε χωριά κοντά στην Τραπεζούντα, εκεί όπου σύμφωνα με τη μυθολογία πήγε ο Ιάσονας με τους Αργοναύτες για να βρουν το Χρυσόμαλλο Δέρας. Τα μέλη αυτής της κοινότητας μιλούν τα «ρωμαίικα».

Μια εκδοχή είναι ότι αποτελούν απευθείας απογόνους των αρχαίων Ελλήνων που ζούσαν γύρω από τη Μαύρη Θάλασσα από τον 6ο ή 7ο αιώνα προ Χριστού, οπότε και έγινε η πρώτη αποικία στην περιοχή. Είναι όμως επίσης πιθανό να είναι απόγονοι αυτοχθόνων ή μετανάστες που αναγκάστηκαν να μιλούν τη γλώσσα από τους αρχαίους Ελληνες αποίκους.

Οι ομιλούντες τα «ρωμαίικα» είναι σήμερα πιστοί μουσουλμάνοι, γι’ αυτό και μπόρεσαν να παραμείνουν στην Τουρκία μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923, οπότε και έγινε η ανταλλαγή πληθυσμών χριστιανών και μουσουλμάνων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Τα πολλά κύματα μετανάστευσης, αλλά και η επικράτηση της τουρκικής γλώσσας οδήγησαν στην πλήρη απουσία των «ρωμαίικων» από τη δημόσια ζωή και έτσι αυτά μπήκαν στη λίστα με τις πλέον απειλούμενες γλώσσες.

Οπως επισημαίνει η κ. Σιταρίδου, αν αυτά εκλείψουν, θα χαθεί και μια μοναδική ευκαιρία να πέσει φως στον τρόπο με τον οποίο εξελίχτηκε η ελληνική γλώσσα. «Φανταστείτε πώς θα ήταν να μπορούμε να μιλήσουμε σε ανθρώπους των οποίων η γραμματική είναι πιο κοντινή στη γλώσσα του παρελθόντος. Οχι μόνο “χαρτογραφούμε” μια νέα γραμματική μιας σύγχρονης διαλέκτου, αλλά μπορούμε επίσης να κατανοήσουμε κάποιες φόρμες της γλώσσας του παρελθόντος. Αυτή τη μοναδική ευκαιρία μάς δίνουν τα “ρωμαίικα”», υπογραμμίζει η κ. Σιταρίδου που καταλήγει:

«Στον Πόντο έχουμε σχεδόν ιδανικές πειραματικές συνθήκες για να αξιολογήσουμε αυτά που μπορούμε να κερδίσουμε, αλλά και αυτά που μπορούμε να χάσουμε μέσα από τη γλωσσική επαφή».

Πηγη-espressonews-Κ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ